Αυτό κρατάει ανάλαφρο μεσ’ την ανεμοζάλη
το από του κόσμου τη βοή πρεσβυτικό κεφάλι,
αυτό το λόγο θα σας πω δεν έχω άλλο κανένα
Μεθύστε με τ’ αθάνατο κρασί του Εικοσιένα!
Κωστής Παλαμάς
1η Νοεμβρίου 1940, τρεις ημέρες μετά την ανακήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου, και ένας από τους σπουδαιότερους εθνικούς μας ποιητές, ο Κωστής Παλαμάς, γράφει το εξαίσιο αυτό τετράστιχο ποίημα. «Στη Νεολαίας μας» το απευθύνει, αφήνοντας μας τη διακριτική απορία γιατί, λίγες ημέρες μετά το ιστορικό «ΟΧΙ» του Ιωάννη Μεταξά και τη συνεπαγόμενη είσοδο της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κρίνει σκόπιμο να στραφεί συγκεκριμένα προς τους νέους της εποχής και να απευθυνθεί σε αυτούς.
Την απάντηση στο εύλογο αυτό ερώτημα μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς, αν αναλογιστεί πως ο ποιητής, εμπνεόμενος από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, που διαδραματίστηκε μόλις έναν αιώνα προηγουμένως και αναγνωρίζοντας την ανέκαθεν καθοριστική συμβολή των νέων στην έκβαση κάθε ιστορίας, γνώριζε κάτι που σήμερα - 83 χρόνια μετά - οι περισσότεροι από εμάς, και ιδιαιτέρως οι νέοι, φαίνεται πως, δυστυχώς, αγνοούμε: τη δύναμή μας!
Αυτή τη δύναμη που οι πρόγονοί μας δεν έπαψαν διαρκώς να αποδεικνύουν και οι νεότεροι συνεχώς να μιμούμαστε. Μία δύναμη, πρωτίστως εσωτερική, που πηγάζει από την χαρακτηριστική ομορφιά του νεαρού της ηλικίας μας: τον ενθουσιασμό και την επαναστατικότητα μας, το δόσιμο και την ανιδιοτέλεια, το όνειρο και την αυτοθυσία μας, που όταν επιστρατευτούν για να προασπίσουν τις αξίες και τα ιδανικά του Έθνους μας, τότε οι νέοι στεκόμαστε ικανοί να αναμετριόμαστε με εχθρούς και να ελευθερώνουμε Πατρίδες.
Ωστόσο, φαίνεται πως γνώριζε σε βάθος ο ποιητής πως το μόνο που χρειαζόμαστε οι νέοι για να ξεσηκωθούμε και να διεκδικήσουμε ξανά την ελευθερία μας είναι κάποιον να μας εμπνεύσει, να μας παρακινήσει, να μας δείξει και πάλι τον δρόμο. Και γι’αυτό, σε μία τόσο κρίσιμη στιγμή της ιστορίας, προσπάθησε να μας αφυπνίσει, επιδιώκοντας να στρέψει το βλέμμα μας – που αλλού; μα - στο παρελθόν, εκεί που οι άνθρωποι υπερασπίζονταν με γενναιότητα την Πίστη τους, δεν διαπραγματεύονταν τις αξίες τους και πέθαιναν με αυταπάρνηση για τα ιδανικά τους.
«Μεθύστε με τ’ αθάνατο κρασί του Εικοσιένα» είναι η προτροπή του ποιητή προς τους νέους, μα δεν το ζητά εκείνος. Η Ελλάδα το ζητά. «Σας κράζει η Ελλάδα, σας θέλει, σας πονεί, ζητά την συνδρομήν σας, με μητρική φωνή». Συνδρομή που φαίνεται να καθίσταται πολύ πιο αναγκαία σήμερα, που καλούμαστε να αμυνθούμε ενάντια στην πολύπλευρη σκλαβιά που μας έχει επιβληθεί και να αγωνιστούμε με αδάμαστη θέληση και ηρωική αυτοθυσία, για να εκδιώξουμε από τα ιερά χώματα της Πατρίδας μας όλους όσοι επιδιώκουν να αλλοιώσουν την εθνική μας συνείδηση και ταυτότητα, να καταστρατηγήσουν την ελευθερία μας και να φαλκιδεύσουν την αξιοπρέπειά μας.
Εμπνεόμενοι, λοιπόν, από τις αρχές της «πονεμένης Ρωμιοσύνης» μας: την πίστη στον Χριστό, την αγάπη στην Πατρίδα και τον σεβασμό στον ευλογημένο θεσμό της Οικογένειας και μιμούμενοι τον αγώνα των ιερών προγόνων μας, που δεν πτοήθηκαν από τις αντιξοότητες, που αρνήθηκαν να παραδοθούν, που τόλμησαν να πουν «ΟΧΙ» σε κάθε κάλεσμα υποταγής και πρόβαλλαν σθεναρά την υπεροχή του σεβασμού για τα υψηλά ιδανικά μας έναντι της ατολμίας, του φόβου, της αδιαφορίας και της επιθυμίας για μία άνετη ζωή, αναλαμβάνουμε με τη σειρά μας να συνεχίσουμε με τιμιότητα και παρρησία τον αγώνα που ξεκίνησαν εκείνοι. Γιατί μόνο με τον αδιάλειπτο αγώνα και την επανειλημμένη αντίσταση ανθρώπων σαν εκείνων αναζωπυρώνεται και πάλι η αέναη ελπίδα και προσδοκία πως το Γένος μας θα αναστηθεί και το Έθνος μας θα ελευθερωθεί ξανά. Με τον αγώνα και την θυσία αυτών που πρόσφεραν ανιδιοτελώς όλα όσα χρειάζεται το μεγαλείο της ανθρώπινης ελευθερίας για να ευοδωθεί για ακόμη μία φορά: αρετή, τόλμη και ευψυχία!
Γι' αυτούς πλέχθηκαν και θα πλέκονται πάντοτε τα στέφανα της ΝΙΚΗΣ… Γι' αυτούς… Για εμάς..!
Δέσποινα Γκουγιάννου, φοιτήτρια Μαθηματικού